311 DRRIC Een Bijbelse Boodschap - Begrijpelijk Overdenken 

18 jun 2025

Spreuken 18:14-15

14. Iemands geestkracht zal hem in zijn ziekte steunen, maar een neerslachtige geest, wie kan die opbeuren?
15. Het hart van verstandigen verwerft kennis, en het oor van wijzen zoekt kennis.

Overdenking

Lieve lezer, 

Wat een lijden is er gekomen door onze val van God, die ons heeft geschapen tot Zijn evenbeeld. Onze gebrokenheid — ook die van geest en ziel — is niet slechts het gevolg van omstandigheden, maar van erfelijke verlorenheid die ons allen treft. Het kan je diep raken wanneer je midden in het lijden staat, of wanneer je naast iemand staat die gebukt gaat onder depressie, chronisch verdriet of mentale uitputting, door mentale of fysieke ziekte. 

We lezen in Spreuken 18:14: ‘Iemands geestkracht zal hem in zijn ziekte steunen, maar een neerslachtige geest, wie kan die opbeuren?’ Dit vers grijpt direct naar de binnenkant van het menselijk bestaan. Het confronteert ons met een waarheid die velen herkennen, maar niet altijd onder woorden kunnen brengen: fysieke pijn is zwaar, maar innerlijke gebrokenheid kan ondraaglijk zijn. Iedereen kent mensen die ondanks ziekte stand houden en tegelijk ook mensen die mentaal knakken zonder zichtbaar letsel. Het roept de vraag op: wat houdt ons eigenlijk echt op de been?

De geest is de binnenkant van de mens, de plek waar keuzes worden gemaakt, waar vertrouwen woont en waar veerkracht zich vormt. Volgens de wijsheid van Spreuken is het deze geest die bepaalt of iemand kan blijven staan wanneer het lichaam het moeilijk heeft. De Spreuk wijst daarmee niet op uiterlijke kracht, maar op innerlijke weerbaarheid. Dat is wat iemand draagt in moeilijke tijden: niet spierkracht, maar zielskracht.

Een gebroken geest is iets anders dan verdriet. Het is een staat van innerlijke verplettering, waarin iemand zichzelf niet meer bijeen kan houden. De Spreuk biedt geen eenvoudige oplossing, maar stelt de vraag scherp: wie kan dat dragen? Het antwoord blijft open en juist daarin klinkt zowel de ernst als de erkenning van het lijden. In Spreuken wordt een gebroken geest gezien als iets dat zelfs het lichaam kan aantasten. Het is niet minder zwaar dan lichamelijke pijn, maar vaak wel veel onzichtbaarder.

Wat deze Spreuk ons leert, is dat geestelijke gezondheid geen luxe is. Het is de basis van alle veerkracht. In de wereld van Spreuken is wijsheid geen theorie, maar levenswijsheid: leren leven met inzicht in jezelf, in anderen en in het leven zelf. Wie zijn geest voedt met rust, recht, gemeenschap en eenvoud, bouwt aan een binnenkant die kan dragen. En wie breekt, heeft mensen nodig die luisteren, niet met snelle oplossingen maar met zachtmoedigheid.

We lezen in Spreuken 18:15: ‘Het hart van verstandigen verwerft kennis, en het oor van wijzen zoekt kennis.’ In de tijd van Salomo waren spreuken niet slechts een bron van informatie, maar een weg om te leven in overeenstemming met Gods waarheid. Dit is alleen mogelijk doordat de Geest dit werk in het hart van mensen verricht. Daarom is het van wezenlijk belang om het begin van ware wijsheid te zoeken: de vreze des HEEREN. Want wie in zijn lijden naar wijsheid verlangt, zal luisteren naar Gods Woord, niet om aan het lijden te ontsnappen, maar om erdoorheen geleid te worden.

Misschien ben je moe. Misschien is je geest geknakt. Dan roept deze Spreuk je niet op tot presteren, maar tot luisteren, naar wat nog zacht klinkt in jou, naar wijsheid die niet schreeuwt, maar fluistert. Christus, die zelf het ultieme lijden heeft gedragen, nodigt je uit om rust in Hem te vinden. Hij droeg het lijden niet slechts als voorbeeld, maar als offer, zodat niet alleen onze pijn, maar ook onze zonden verzoend zijn. Daarom is ware troost geworteld in de vergeving van zonden. Deze gave is alleen te vinden in de Zoon van God, Jezus Christus, onze Heere.

Gebed 

HEERE, onze God. We komen tot U met gebroken harten en zoekende geesten. In ons lijden voelen we soms de zwaarte van de pijn, maar we danken U dat we bij U kracht kunnen vinden. Geef ons een hart dat Uw wijsheid zoekt, een oor dat naar U luistert, zelfs in de moeilijkste momenten. Laat Uw vrede, die alle verstand te boven gaat, ons omarmen en herstellen. We bidden voor hen die lijden, voor wie de geest gebroken is. Kom met Uw genezing en troost. Dat Uw nabijheid ons zal bemoedigen en ons een geest geeft die het lijden kan dragen. In Jezus’ Naam. Amen.